Author: NVO Socijalni Centar

Posted on

POVODOM MEĐUNARODNOG DANA STARIJIH LICA

LGBTIQ Socijalni Centar
Podgorica, 1. oktobar 2023. godine

Danas, povodom Međunarodnog dana starijih lica, LGBTIQ Socijalni Centar želi da skrene pažnju na važnu činjenicu: starije osobe nisu homogena grupa, i među njima su i naši članovi i članice – starije LGBTIQ osobe koje se suočavaju sa jedinstvenim izazovima u našem društvu.

Starije LGBTIQ osobe u Crnoj Gori žive na presjeku dva identiteta koji ih čine posebno vulnerabilnim: starost i seksualna orijentacija ili rodni identitet. Ovi ljudi su odrasli i stasali u vremenu kada je govor o LGBTIQ pitanjima bio tabu, kada su morali da kriju svoj identitet, i često su proveli cijeli život ne mogu biti ono što jesu u punom smislu.

Danas, u 2023. godini, naše starije LGBTIQ osobe još uvijek se suočavaju sa:

  • Dvojnom diskriminacijom – i zbog starosti i zbog svoje LGBTIQ identiteta
  • Izolacijom od porodice – mnogi nemaju podršku tradicionalnih porodičnih struktura
  • Nedostatkom prilagođenih usluga – zdravstveni i socijalni servisi često ne prepoznaju njihove specifične potrebe
  • Ekonomskom nesigurnošću – posebno one koji nisu mogli da se venčaju ili usvoje djecu
  • Nedostatkom reprezentacije – rijetko se čuju njihovi glasovi u javnom prostoru

Starije LGBTIQ osobe su pioniri našega pokreta. One su živjele kroz četiri različita državna sistema, svaki put moraju da se prilagođavaju novim zakonima i društvenim normama. Danas, kada mlađe generacije mogu relativno otvoreno govoriti o svojoj seksualnoj orijentaciji ili rodnom identitetu, važno je da ne zaboravimo one koji su nam utabali put. Njihova iskustva, mudrosti i borbe su temelj za sve što danas uzimamo zdravo za gotovo.

Kao LGBTIQ Socijalni Centar, ponosni smo što imamo članove svih uzrasta. Svim starijim LGBTIQ osobama u Crnoj Gori poručujemo: Vidimo vas, čujemo vas i cijenimo vas. Vaša postojanje i vaša borba su dokaz da ljubav, identitet i dignitet nemaju starosnu granicu.

Srećan Međunarodni dan starijih lica svim našim dragim starijim članovima i članicama!

Posted on

Resursni priručnik za rad nastavnika/ca sa LGBTI đacima u srednjim školama

LGBTIQ Socijalni Centar s velikim zadovoljstvom objavljuje publikaciju „Resursni priručnik za edukaciju o inkluziji i ljudskim pravima LGBTI učenika/ca za nastavnike/ce i nastavno osoblje u srednjim školama u Crnoj Gori“, koja predstavlja jedinstven i prijeko potreban materijal u ovoj oblasti na nivou Crne Gore. Ova publikacija je kreirana u okviru projekta „Put ka prihvatanju LGBTIQ učenika/ca u sjevernoj regiji Crne Gore“ koji finansira Ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Podgorici.

Ovaj priručnik je zamišljen kao prva pomoć nastavnicima/cama u srednjim školama koji su u nedoumici na koji način da odgovore i pomognu LGBTI đacima. Prvenstveno treba da posluži prosvjetnim radnicima/cama da razumiju svoje učenike i učenice kao i da se informišu o temama sa kojima se možda prvi put susrijeću.

Na samom početku je pojmovnik i kratka istorija istorodnih odnosa, koji pružaju neophodnu prvu definiciju i informaciju. Potencijalno ovaj dio može da zainteresuje čitaoce da i sami istraže neke od tema. Obavezan segment je onaj koji prikazuje pravni okvir za postizanje jednakosti, koji se prenosi i na obaveze koje države imaju u sprovođenju reformi i politika u prosvjeti.

Da bi se napravile inkluzivne učionice, potrebno je zaista razumjeti kompleksnost seksualnih identiteta i orijentacije. Stoga se Priručnik posebno bavi i tim pitanjima, pokazujući najnovija istraživanja. Iz toga slijede i savjeti i primjeri kako nastavnici/ce mogu da podrže svoje đake. Naravno, ovo nisu univerzalna pravila, ali jesu pravila koja su razvijena u većim sredinama sa dugogodišnjim iskustvom u radu sa seksualnim manjinama.

Sam Resursni priručnik je nastao iz jasno prepoznate potrebe za smislenom, sadržajnom i sveobuhvatnom inkluzijom LGBTI tema i uopšte LGBTI identiteta u obrazovanju na nivou srednjih škola u Crnoj Gori, koje trenutno ove teme obrađuje sporadično, neefikasno i, najvećim dijelom, kroz izborne predmete i neobavezne sadržaje.

Konačno, kroz aktivno učešće prosvjetnih radnika i radnica, tokom treninga „Zajedno za inkluzivne škole“, kreirane su jasne preporuke o tome kako kreirati inkluzivnu nastavu, unaprijediti obrazovni sistem i programe, te kako obavljati taj posao bolje u odnosu na LGBTI đake, kao posebno osjetljivu kategoriju mladih u srednjim školama. Pozivamo sve nadležne institucije da pažljivo pročitaju ove preporuke i prema njima se odgovorno odnesu, jer su one rezultat realnih potreba i mogućnosti u okviru obrazovnog sistema.

Autori ovog Resursnog priručnika su Anđela Đuković i John M. Barac, dok su stručni saradnici/e koji su pružili neizmjernu podršku u njegovom razvoju Mirko Đuković, Vuk Uskoković, Bojana Jokić i Milica Špajak. Cjelokupnom timu, kao i predanim i posvećenim nastavnicima/cama čije sugestije i preporuke čine integralni dio ove publikacije, dugujemo veliku zahvalnost.

Posted on

Uspješno realizovan trening „Zajedno za inkluzivne škole“

Tim LGBTIQ Socijalnog Centra održao je 19. i 20. novembra u Kolašinu trening za nastavnike i nastavnice iz srednjih škola na sjeveru Crne Gore, pod nazivom „Zajedno za inkluzivne škole“. Ova aktivnost je realizovana u okviru projekta „Put ka prihvatanju LGBTIQ učenika/ca u sjevernoj regiji Crne Gore“ koji finansira Ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Podgorici.

Fokus treninga je bio na razvijanju znanja i vještina prosvjetnih radnika/ca sa sjevera Crne Gore u kontekstu većeg senzibiliteta i inkluzije u radu sa LGBTI učenicima/cama i obrađivanju LGBTI tema u srednjim školama. Sam trening je obuhvatio dva tematska modula.

U prvom modulu je predstavljena publikacija „Istraživanje stavova nastavnika/ca i nastavnog osoblja o LGBTI temama u srednjim školama na sjeveru Crne Gore“, autora Vuka Uskokovića, nakon čega su učesnici/ce diskutovali o predstavljenim rezultatima i o glavnim izazovima u svom radu u kontekstu LGBTI tema. U nastavku je LGBTI aktivistkinja Bojana Jokić upoznala učesnike/ce sa ključnom LGBTI terminologijom i pravnim okvirom koji štiti LGBTI osobe, a samim tim i LGBTI učenike/ce u Crnoj Gori.

U drugom modulu je diskutovano o predrasudama i stereotipima koji su prepoznati kao najčešći u odnosu na LGBTI osobe, a koji su identifikovani tokom istraživanja stavova nastavnika/ca. Sljedeća cjelina je bila posvećena prezentaciji primjera LGBTI istorije, kulture, umjetnosti, filma i sporta, te praktičnom radu i kreiranju konkretnih preporuka, smjernica i poruka za druge prosvjetne radnike/ce i institucije sistema.

Učesnici/ce treninga su bili nastavnici/ce iz različitih grupa predmeta (sociologija, jezici i književnost, psihologija, matematika i dr.), a kroz interaktivan rad i diskusiju su osmišljeni konkretni predlozi kako najbolje unaprijediti obrazovne programe i doprinijeti većoj inkluziji LGBTI tema u različitim oblastima. Dodatno, razmatrane su mogućnosti veće sinergije među različitim nastavnim oblastima, kako bi se LGBTI teme obuhvatile iz više perspektiva.

Posebnu zahvalnost dugujemo samim učesnicima/cama, srednjim školama koje su predstavljali, kao i saradnicima/cama i ekspertima/kinjama, koji su zajedno dali doprinos da se ovaj trening bude uspješan i konstruktivan.

Mišljenja, zaključci ili preporuke koji su ovdje izneseni su stav autora i ne odražavaju nužno stav State Department-a/Vlade SAD-a.

Posted on

IZVJEŠTAJ O STRATEŠKIM KONSULTACIJAMA

LGBT Forum Progres i LGBTIQ Socijalni Centar
Razvoj intersekcionalnog pristupa u radu sa članstvom

Datum: 25. oktobar 2022.
Lokacija: Podgorica, prostorije LGBTIQ Socijalnog Centra
Broj učesnika: 47 članova/članica iz obje organizacije

Uvodne napomene

Zajedničke konsultacije između LGBT Foruma Progres i LGBTIQ Socijalnog Centra sprovedene su u cilju identifikovanja strateških prioriteta za naredni trogodišnji period (2023-2026). Kroz struktuiran proces grupnih diskusija, članstvo je jasno ukazalo na potrebu za razvojem i sprovođenjem specifičnih aktivnosti koje se zasnivaju na intersekcionalnom pristupu, sa posebnim naglaskom na četiri ključne podgrupe unutar LGBTI zajednice.

Konsultacije su sprovedene kroz seriju tematskih radionica u trajanju od 8 sati, tokom kojih su učesnici/ce imali priliku da dijele svoja lična iskustva, identifikuju sistemske barijere i predlože konkretna rješenja. Proces je bio struktuiran tako da se čuje glas svih identifikovanih manjinskih grupa unutar LGBTI zajednice.

Diskusija o LGBTI osobama sa invaliditetom

Ova tema je otvorena prisjećanjem na lično iskustvo jedne članice, ujedno i članice zajednice lica sa invaliditetom: “Kada dolazim na naše događaje, uvijek se osjećam kao da smetam. Ljudi su ljubazni, ali prostori su nedostupni, a komunikacija se često vodi na način koji ne uključuje nas.”

Diskusija je identifikovala nekoliko ključnih problema:

Fizička pristupačnost: Većina prostora koje LGBTI organizacije koriste za svoje aktivnosti nisu prilagođeni osobama sa pokretnim poteškoćama. Članstvo je istaklo da Crna Gora generalno kasni po pitanju pristupačne infrastrukture, što dodatno marginalizuje LGBTI osobe sa invaliditetom. Konkretno, nedostaju pristupačni ulazi, dizala prilagođena za kolica koje koriste članovi zajednice i prilagođeni sanitarni čvorovi.

Komunikacijska pristupačnost: Nedostatak tumača za znakovni jezik na događajima, kao i odsustvo titlova na video materijalima onemogućava punu uključenost LGBTI osoba sa oštećenjem sluha- Dodatno, materijali se rijetko pripremaju u Brailleovom pismu ili u audio formatu za osoobe sa oštećenim vidom i slabovidne osobe.

Dvostruka stigma: Članstvo je naglasilo kako se LGBTI osobe sa invaliditetom često suočavaju sa diskriminacijom i u LGBTI prostorima i u zajednici osoba sa invaliditetom, gdje njihova seksualna orijentacija ili rodni identitet mogu biti dodatno problematizovani. Ova dvostruka marginalizacija stvara osjećaj neprihvaćenosti u objema zajednicama.

Medicinska pitanja: Posebno je istaknuta potreba za edukacijom zdravstvenog osoblja o specifičnostima LGBTI osoba sa invaliditetom, uključujući pitanja hormonalne terapije za trans osobe koje uzimaju lijekove za invaliditet i moguće interakcije farmaceutskih preparata.

Prioriteti identifikovani tokom diskusije:

  • Razvoj vodiča za pristupačnost u LGBTI prostorima u roku od 6 mjeseci
  • Obezbjediti tumače na znakovni jezik na svim većim događajima
  • Kreirati specijalizirani program podrške za LGBTI osobe sa invaliditetom
  • Lobirati za prostorno planiranje koje je inkluzivno za sve marginalizovane grupe
  • Uspostaviti partnerstva sa organizacijama osoba sa invaliditetom

Diskusija o LGBTI Romima

Jedna članica koja se identifikovala kao romkninja lezbejka otpočela je diskusiju pitanjem: “Između svog romskog identiteta i queer identiteta se osjećam kao da ne pripadam potpuno ni jednoj ni drugoj zajednici?”

Ključni problemi identifikovani u diskusiji:

Tradicionalizam u romskoj zajednici: Članstvo je naglasilo da su tradicionalne romske porodice često vrlo konzervativne po pitanju seksualnosti, što čini coming out proces opasnim za mnoge LGBTI Rome. Diskusija je pokazala da patrijarhalne strukture unutar romske zajednice dodatno otežavaju pozicioniranje LGBTI Romkinja.

Ekonomska vulnerabilnost: Romska populacija u Crnoj Gori općenito živi u ekonomski nepovoljnim uslovima, što znači da LGBTI Romi često nemaju ekonomsku nezavisnost potrebnu za izlazak iz nepodržavajuće porodične situacije. Bez ekonomske autonomije, mnoge LGBTI osobe su prisiljene ostati u neprijateljskim kućnim okruženjima.

Izolacija od obje zajednice: Mnogi LGBTI Romi se osjećaju marginalizovanim i u romskoj zajednici zbog svoje seksualne orijentacije, i u LGBTI zajednici zbog etničke pripadnosti. Ova dvostruka izolacija dovodi do ozbiljnih psiholoških problema i smanjena osjećanja pripadnosti.

Nedostupnost usluga: Članstvo je istaklo da se materijali LGBTI organizacija rijetko prevode na romski jezik, a programi rijetko kada uzimaju u obzir specifičnosti romske kulture.

Identifikovani prioriteti:

  • Razvoj kulturno senzitivnog priručnika za LGBTI Rome na romskom jeziku
  • Uspostavljanje partnerstva sa romskim organizacijama za zajednički rad
  • Kreiranje ekonomskog programa osnaživanja za LGBTI Rome
  • Obuka LGBTI aktivista o antiromskom rasizmu i intersekcionalnim pristupima

Diskusija o LGBTI osobama iz etnokulturnih manjina

Jedan učesnik konsultacija koji se identifikovao kao gej musliman albanskog porijekla podijelio je: “Društvo djelimično prihvata da sam musliman, ali niko neće da čuje da sam gej. Gdje ja spadam u svemu ovome?”

Glavni izazovi identifikovani tokom diskusije:

Presjek vjere i seksualnosti: Članstvo je napomenulo da LGBTI osobe iz vjerskih manjina često doživljavaju posebne izazove u navigaciji između vjerskih učenja i njihove seksualne orijentacije ili rodnog identiteta. Ova napetost predstavlja izvor dubokih unutrašnjih sukoba i duhovnih kriza.

Jezična barijera: Mnoge LGBTI organizacije rade primarno na crnogorskom jeziku, što može biti prepreka za osobe čiji je materni jezik albanski, bosanski ili neki drugi. Ovo dovodi do nejednakog pristupa informacijama i uslugama organizacija.

Kulturni tabui: Diskusija je otkrila da različite etnokulturne zajednice imaju različite tabue vezane za seksualnost, što zahtijeva nijansirani pristup. Ono što može biti prihvatljivo u jednoj kulturnoj sredini, može biti duboko problematično u drugoj.

Reprezentacija u medijima: Članstvo je ukazalo na nedostatak reprezentacije LGBTI osoba iz manjinskih zajednica u lokalnim medijima, što doprinosi njihovoj nevidljivosti i perpetuira stereotipe o tome kako izgledaju LGBTI osobe.

Prioriteti:

  • Razvoj višejezične komunikacijske strategije
  • Uspostavljanje međuvjerskog dijaloga o LGBTI pitanjima
  • Kreiranje programa kulturnog osnaživanja za LGBTI manjine
  • Lobiranje za inkluzivniju reprezentaciju u javno-medijskom prostoru
  • Organizovanje kulturno specifičnih grupa podrške

Diskusija o starijim LGBTI osobama

Jedan 67-godišnji gej muškarac rekao je: “Prošao sam kroz četiri različita administrativna sistema tokom svog života. Svaki put kada su mijenjali zakone, mi stariji smo morali ponovo da dokazujemo ko smo. A sada su nas mladi zaboravili.”

Ključne teme diskusije:

Izolacija starijih LGBTI osoba: Članstvo je primijetilo da su starije LGBTI osobe često izolovane od mlađih generacija u LGBTI pokretu, kao i od svojih vršnjaka koji nisu LGBTI. Ovaj generacijski jaz dovodi do gubitka institucionalnog znanja i borbi koje su starije generacije vodile.

Zdravstvene potrebe: Specifične zdravstvene potrebe starijih LGBTI osoba često se zanemaruju, uključujući pitanja vezana za hormonalnu terapiju u starijoj dobi, upravljanje hroničnim bolestima u kontekstu trans identiteta. Dodatno, starije LGBTI osobe suočavaju se sa homofobijom i transfobijom u zdravstvenim institucijama.

Ekonomska nesigurnost: Mnoge starije LGBTI osobe u Crnoj Gori žive u ekonomskoj nesigurnosti, posebno one koje nikada nisu bile u braku ili nisu imale djecu, što ih ostavlja bez tradicionalnih mreža podrške u starosti.

Identifikovani prioriteti:

  • Uspostavljanje međugeneracijskog programa razmjene iskustava
  • Razvoj specijaliziranih zdravstvenih usluga za starije LGBTI osobe
  • Kreiranje programa socijalne podrške i smještaja
  • Dokumentovanje istorije LGBTI pokreta u Crnoj Gori kroz priče starijih aktivista
  • Uspostavljanje mentalnih zdravstvenih servisa koji adresiraju trauma vezane za AIDS krizu

Budući koraci

Na kraju konsultacija, članstvo je postiglo konsensus oko nekoliko ključnih strateških smjeranja:

  1. Intersekcionalnost kao osnovni princip rada: Obje organizacije će integrisati intersekcionalni pristup u sve svoje programe i aktivnosti, prepoznajući da LGBTI identitet nije ujednačen i da se odvija na presjeku drugih marginalizovanih identiteta.
  2. Pozitivan pristup različitosti: Aktivnosti će biti dizajnirane tako da slave različitosti unutar LGBTI zajednice, umjesto da ih tretiraju kao probleme koje treba riješiti. Različitost će se tretirati kao izvor snage i kreativnosti.
  3. Participatorni pristup: Članovi/članice iz svake identifikovane podgrupe će biti direktno uključene u planiranje i implementaciju programa koji ih se tiču, osiguravajući da njihovi glasovi određuju smjer organizacijskih aktivnosti.
  4. Holistički pristup: Programi će adresirati ne samo neposrednu diskriminaciju, već i strukturne i sistemske barijere koje perpetuiraju marginalizaciju. Ovo uključuje lobiranje za zakonske promjene, edukaciju javnosti i sistemske intervencije.
  5. Savezništvo sa drugim pokretima: LGBT Forum Progres i LGBTIQ Socijalni Centar će aktivno tražiti partnerstva sa organizacijama koje rade sa invaliditetom, romskim organizacijama, manjinskim kulturnim centrima i gerontološkim servisima, prepoznajući međusobnu prepletenost borbi za društvenu pravdu.

Zaključak

Ovaj izvještaj predstavlja početak transformativnog procesa koji ima za cilj da cijelu LGBTI zajednicu učini vidljivom, reprezentiranom i osnaženom. Prepoznavanjem složenosti identiteta i sistemskih barijera koje suočavaju marginalizovane grupe unutar LGBTI zajednice, organizacije se pozicioniraju na čelu progresivnih društvenih promjena.

Važno je napomenuti da ovaj proces nije jednosmjeran ili konačan. Intersekcionalnost zahtijeva kontinuiranu samokriticku analizu i prilagođavanje pristupa na osnovu mijenjajućih potreba zajednice. Kroz redovnu evaluaciju i participatorni pristup, ove organizacije će osigurati da njihov rad ostane relevantan i efektivan u adresiranju komplikovanih realnosti života LGBTI osoba u Crnoj Gori.

Konsultacije su pokazale da kada se različiti glasovi iz LGBTI zajednice čuju i slušaju, mogu se identifikovati kreativna i održiva rješenja koja služe članovima/canicama na svim nivoima. Ovaj izvještaj služi kao putokaz za budući rad i potvrda pripadnosti svake osobe LGBTI zajednici, bez obzira na njihove druge identitete.

LGBT Forum Progres
LGBTIQ Socijalni Centar
Posted on

Zajedničko reagovanje na prijetnje upućene kolegi Kaleziću

Nevladine organizacije LGBT Forum Progres i LGBTIQ Socijalni Centar najoštrije osuđuju prijetnje koje su upućene kolegi Danijelu Kaleziću putem društvene mreže Instagram i iskazuju punu solidarnost s njim u ovom teškom i izuzetno stresnom trenutku.

Apelujemo na nadležne organe, prije svega Upravu policije i tužilaštvo, da sprovedu što efikasniju istragu, počinioca identifikuju, te dalje cjelokupan slučaj procesuiraju u skladu sa zakonom. Nedopustivo je da u državi koja je trenutno osma u Evropi po usvojenim normama koje štite LGBTI osobe imamo situacije potencijalno neefikasne istrage i nezadovoljenja pravde.

Pozivamo sve LGBTI osobe u Crnoj Gori da bez straha prijavljuju nasilje, mržnju i diskriminaciju nadležnim organima, te da se slobodno obraćaju relevantnim nevladinim organizacijama za svu pomoć i podršku koje pružamo. Krug nasilja se prekida prijavom nasilnika i traženjem zaštite, a u tom procesu niste sami.

Država mora osigurati da se ljudska prava LGBTI osoba u potpunosti poštuju i uvažavaju, jer kao takva postoje na papiru i nedopustivo je da smo u 2022. godini i dalje u najvećoj mjeri nezaštićeni i tretirani kao građanke i građani drugog reda.

LGBT Forum Progres
LGBTIQ Socijalni Centar

Posted on

Mjesec ponosa u znaku mentalnog zdravlja

LGBTIQ Socijalni Centar je ove godine fokus obilježavanja Mjeseca ponosa stavio na očuvanje mentalnog zdravlja LGBTI osoba u Crnoj Gori, kroz pružanje neophodne direktne pomoći i podrške na više nivoa.

U periodu od januara do 15. juna 2022. godine, stručni tim LGBTIQ Socijalnog Centra pružio je psihološku podršku za 27 korisnika/ca, psihijatrijsku podršku za 34 korisnika/ce i socijalnu podršku za 103 korisnika/ce. Ovi podaci, odnosno veliki broj LGBTI osoba kojima su potrebni servisi psihosocijalne podrške, ukazuje na hronični problem narušenog mentalnog zdravlja LGBTI osoba koji je dijelom posljedica COVID pandemije, a dijelom homo/bi/transfobičnog okruženja u kome većina LGBTI osoba u Crnoj Gori živi.

Povećan broj LGBTI osoba koje su korisnici/e psihosocijalnih servisa, ali i posljednja istraživanja, upozoravaju i na to da je crnogorsko društvo netolerantno prema LGBTI zajednici, a da količina svakodnevne stigmatizacije i mržnje čini da se ova, već marginalizovana društvena grupa, dodatno obeshrabri. I ova godina ukazuje na to da negativni trendovi ne opadaju, što rezultira sve većim brojem osoba koje nas svakodnevno kontaktiraju, a institucije sistema ostaju i dalje „nepomične“ kada su životi i blagostanje LGBTI osoba u pitanju.

Paralelno sa procesom pružanja direktne podrške, LGBTIQ Socijalni Centar organizovao je i dvije tematske radionice posvećene mentalnom zdravlju i dvije tematske radionice posvećene sigurnosti LGBTI osoba, tokom kojih su zainteresovani učesnici/e imali mogućnost da se informišu o praktičnim mehanizmima očuvanja i unaprjeđenja mentalnog zdravlja i sigurnosti. Tokom druge polovine ove godine, ove radionice, koje su finansijski podržane od strane Ministarstva pravde, ljudskih i manjinskih prava, obuhvatiće i ostale regije Crne Gore, kako bi podrška i informacije stigle do LGBTI osoba širom Crne Gore.

Konačno, naša organizacija ostaje posvećena borbi za ljudska prava i dostojanstvo LGBTI zajednice, a naši servisi će biti dostupni svakoj LGBTI osobi u Crnoj Gori koja ima potrebu za psihosocijalnom podrškom. LGBTI zajednica nas može kontaktirati putem broja telefona 068 180 982, preko Facebook i Instagram stranice, kao i na mail adresu info@lgbtiq.me.

Srećan mjesec ponosa!

LGBTIQ Socijalni Centar

Posted on

Predstavljanje rezultata istraživanja stavova nastavnika/ca o LGBTI temama na sjeveru Crne Gore

Veliko nam je zadovoljstvo da predstavimo rezultate istraživanja i publikaciju pod nazivom „Istraživanje stavova nastavnika/ca i nastavnog osoblja o LGBTI temama u srednjim školama na sjeveru Crne Gore“, koju je nevladina organizacija LGBTIQ Socijalni Centar kreirala u okviru projekta „Put ka prihvatanju LGBTI učenika/ca u sjevernoj regiji Crne Gore“, a koji je finansiran od strane Ambasade Sjedinjenih Američkih Država u Podgorici.

Cilj ovog istraživanja, koje je realizovao doktorand Vuk Uskoković, je bio da pruži što kompletniju sliku odnosa srednjoškolskog akademskog osoblja prema LGBTI osobama kao naročito ugroženoj kategoriji ljudi u Crnoj Gori i to u regiji koja je u godinama tranzicije socio-ekonomski bila najteže pogođena. Takođe, istraživanje je imalo za cilj i da pruži polaznu osnovu za dalji razvoj programa koji će da doprinesu razvoju kapaciteta nastavnika/ca na sjeveru Crne Gore za rad sa LGBTI osobama.

Istraživanje je obuhvatilo 31 ispitanika/cu, odnosno nastavnike/ce i nastavno osoblje iz srednjih škola na sjeveru Crne Gore, iz opština Berane, Bijelo Polje, Kolašin, Mojkovac, Plav, Pljevlja, Rožaje, Šavnik i Žabljak. U svakoj od opština odabrana je po jedna škola, vodeći računa da budu zastupljene i gimnazije i stručne škole, a dodatno je vođeno računa da što ravnomjernije budu zastupljene i različite grupe predmeta (jezici i književnost, prirodne nauke, društvene nauke i sl.), kao i pedagozi i psiholozi koji rade u školama. Ispitanici/e su popunjavali specijalni anonimni online upitnik koji je razvijen za potrebe ovog istraživanja.

Što se strukture ispitanika/ca tiče, njih 81% je ženskog pola, dok je 19% muškog pola. Dodatno, 65% njih je navelo da ima više od 10 godina radnog iskustva, a 45% ispitanika/ca je mlađe od 40 godina. Čak 87% ispitanika/ca se izjasnilo kao heteroseksualno, dok je njih 7% navelo da je biseksualno. Konačno, 45% ispitanika/ca je sebe odredilo kao praktikujuće vjernike/ce neke od tradicionalnih zajednica na ovim prostorima.

Ključni rezultati istraživanja

Ispitanici/e su, sveukupno uzev, iskazali stav koji se možda najpodesnije može opisati kao tolerantan ili neutralan prema individualnim LGBTI ljudima, naročito u kontekstu druženja ili građanskih odnosa, ali i često ispunjen nelagodom, podozrenjem ili nerazumijevanjem prema homoseksualnosti kao takvoj i prema potrebi da se štite prava LGBTI ljudi.

Odnos prema LGBTI osobama u civilnom ili prijateljskom kontekstu uglavnom je bio tolerantan; ispitanici/ce su većinski prijavljivali da njihov odnos prema prijatelju, saradniku, pretpostavljenom ili političaru ne bi zavisio od njegove/njene homoseksualnosti. Većinski je prijavljen i stav da homoseksualnost sopstvenog djeteta ne bi uticala na roditeljev odnos prema njemu/njoj, niti da bi mu/joj sugerisao prikrivanje homoseksualnosti ili „terapiju konverzije“.

Najveći broj ispitanika/ca (13) nije uopšte obrađivao LGBTI teme u toku svog visokoškolskog obrazovanja, dok je nešto manji broj proučavao te teme u okviru svog studijskog programa, bilo sistematski kao integralan dio programa (8) bilo usputno (7), prijavljujući pozitivan ili neutralan tretman teme u udžbenicima.

Najveći broj ispitanika/ca nije razgovarao sa svojim učenicima/ama na temu homoseksualnosti (13), dok je troje razgovaralo o toj temi kao sastavnom dijelu plana i programa i još četvoro usputno u vezi s dijelom plana i programa. Interesantno je da je devetoro sâmo pokrenulo temu na svojim predavanjima, dok je dvoje o temi razgovaralo na inicijativu učenika/ca.

Što se tiče prisustva LGBTI tematike u udžbenicima na predmetima, 61,3% ispitanika/ca prijavilo je da udžbenici ne pokrivaju tematiku, 29% prijavilo je da je pominju i to u tolerantnom ili neutralnom kontekstu, dok je 9,7% prijavilo pozitivan način govorenja o homoseksualnosti u udžbenicima na svom predmetu

Ogromna većina ispitanika/ca, njih dvadesetčetvoro, apsolutno se ili uglavnom slaže sa tvrdnjom da je, nezavisno od predmeta koji predaje, njihova obaveza kao nastavnika/ce da utiču na tolerantniji i inkluzivniji odnos svojih učenika/ca prema diskriminisanim grupama, uključujući i one koji se deklarišu ili su percipirani kao LGBTI ljudi.

Najveći broj ispitanika/ca (22 apsolutno i 6 uglavnom) smatra da posjeduje dovoljno znanja i vještina da adekvatno reaguje u situaciji u kojoj mu/joj se učenik/ca obrati za savjet i podršku u vezi s nedoumicama oko svoje seksualnosti, ličnim i porodičnim problemima ili sa seksualnim nasiljem i uznemiravanjem. Skeptičnije su bile procjene stručnih i institucionalnih kapaciteta sopstvene škole da se nosi sa vršnjačkim i seksualnim nasiljem, gdje je najveći broj respondenata (13) izjavio da nije u stanju da ih procijeni.

Posted on

Mart posvećen podršci višestruko marginalizovanim ženama

Nevladina organizacija LGBTIQ Socijalni Centar, u saradnji sa NVO LGBT Forum Progres, tokom marta mjeseca, koji je tradicionalno posvećen ženskim pravima i ženama, pružaće aktivnu podršku ženama koje su višestruko marginalizovane (LBTQ, OSI, RE i sl.) kroz niz servisa socijalne podrške, namijenjenih osnaživanju ovih kategorija žena.

Kroz ovakav pristup, cilj nam je da ženama omogućimo pristup stručnim licima koja će im pružati podršku u domenu mentalnog zdravlja, socijalnih pitanja, razvoja kapaciteta, zapošljivosti i drugih značajnih mehanizama.

Na ovaj način, težimo da osnažimo višestruko marginalizovane žene kako bi mogle da aktivnije participiraju na tržištu rada, ostvare svoja ljudska prava, te budu osnažene za učešće u društvenim tokovima.

Konačno, koristimo priliku da svim ženama čestitamo predstojeći praznik – 8. mart, Međunarodni dan žena!

Posted on

Saopštenje povodom Evropskog dana žrtava krivičnih djela

Nevladine organizacije LGBT Forum Progres i LGBTIQ Socijalni Centar danas obilježavaju Evropski dan žrtava krivičnih djela, datum ustanovljen 1990. godine u Stokholmu, sa ciljem podizanja svijesti i sjećanja na žrtve krivičnih djela u Evropi.

Svake godine, 15% Evropljana/ki ili 120 miliona osoba sa prostora zemalja Savjeta Evrope žrtve su ozbiljnih krivičnih djela. Preko 35% žena na globalnom nivou iskusile su fizičko ili seksualno nasilje tokom svog života. Za druge marginalizovane zajednice, poput LGBTIQ osoba, kako u Crnoj Gori, tako i na globalnom nivou, iskustvo nasilja dio je svakodnevice i predstavlja izazov i realan rizik.

Današnji dan je i prilika da političarima, Vladi Crne Gore i osobama na pozicijama odlučivanja uputimo poziv, ali i podsjetnik da su krivična djela iz mržnje i nasilje nad LGBTIQ osobama u porastu, te da je njihova dužnost i obaveza da osiguraju bezbjednost, zaštitu ali i efektivan odgovor na nasilje upućeno ka LGBTIQ osobama u zemlji, kao i svim drugim žrtvama nasilja.

Na samom kraju, svim osobama sa iskustvom nasilja, pogotovo LGBTIQ zajednici šaljemo poruku podrške uz podsjetnik da nevladine organizacije LGBT Forum Progres i LGBTIQ Socijalni Centar u kontinuitetu pružaju servise psihosocijalne i pravne podrške, koji su dostupni LGBTIQ zajednici u svakom trenutku.

Proudly powered by WordPress